Wat was het laatste compliment dat je hebt gekregen?

Het was acht jaar geleden. Ik had net mijn evaluatiegesprek gehad, waarin mijn toenmalige bazin me had overstelpt met feedback. En dan nog feedback van het enge, ongemakkelijke soort: complimentjes. Toen ik ‘s avonds thuiskwam en uitgebreid verslag wilde doen, merkte ik dat ik me geen enkel compliment kon herinneren. Ik voelde nog wel het effect ervan; ik gloeide en groeide van trots. Maar waarover ze precies gingen? Geen idee.

Daarom kocht ik een schriftje en doopte het tot mijn ‘complimentenboekje’. Sindsdien, wanneer ik een mooi compliment krijg, noteer ik het. Omdat ik het boekje niet altijd bij me heb, gebruik ik een notitie-app op mijn telefoon om het compliment zo snel mogelijk te noteren. Later schrijf ik het dan over in mijn boekje.

Complimentjes krijgen is leuk, toch? Of voelt het voor jou ook wat ongemakkelijk en weet je niet goed hoe je je moet gedragen? Welke van de onderstaande reacties herken jij bij jezelf?

• Volmondig beamen: Als je blaakt van zelfvertrouwen en het helemaal eens bent met het compliment. Maar riskeer je dan niet om arrogant over te komen? Het is (helaas?) niet mijn stijl, maar als je het ermee eens bent, waarom niet?
• Een complimentje teruggeven: Bij sommigen een automatisme. De ander zegt: ‘Wat heb je een mooi kleedje aan!’ en je antwoordt meteen: ‘En jij ziet er zo mooi bruin uit!’ Dit kan onoprecht overkomen en zelfs wat afbreuk doen aan het compliment zelf.
• Afzwakken of in discussie gaan: Misschien ben je het niet eens of vind je het compliment overdreven. ‘Jij bent altijd zo geduldig.’ ‘Dan heb je me nog nooit in de file zien staan!’
• Over iets anders beginnen: Om je uit de ongemakkelijke situatie te manoeuvreren, begin je over iets anders. Maar dat kan verwarrend zijn voor de gever, die zich dan afvraagt of je het wel gehoord hebt.

Wat je eigenlijk het beste doet met een compliment? Het ontvangen, proeven en dankbaar meenemen als een cadeautje. Want dat is precies wat het is! Maak het niet moeilijk in je hoofd, zeg gewoon ‘dankjewel’ en glimlach.

Ja, dat las je goed. Complimentjes zijn cadeautjes. Niet alleen in de Bond Zonder Naam-betekenis, maar ook wetenschappelijk. Dezelfde beloningsgebieden in je hersenen worden geactiveerd bij het krijgen van een compliment als wanneer je geld ontvangt, blijkt uit een studie uit 2008, gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift NeuroImage.

Dat je je beter voelt na een compliment, is logisch (eenmaal het ongemak van het ontvangen achter de rug is). Maar wist je dat je je als gever van een compliment ook beter voelt? Onderzoek, onder andere gepubliceerd in The Journal of Positive Psychology, toont aan dat het geven van een compliment leidt tot de aanmaak van oxytocine (het knuffelhormoon) en serotonine (het gelukshormoon). Een belangrijke voorwaarde is wel dat het compliment goed overkomt.

Hier zijn enkele tips om ervoor te zorgen dat je compliment oprecht en betekenisvol overkomt:

• Benoem de houding of vaardigheid
  die je bij de ander waardeert.
• Leg uit wat je in het bijzonder waardeert.
• Geef een concreet voorbeeld.
• Vertel hoe je je voelt en welke behoefte daarmee wordt vervuld.

Door te verduidelijken welk effect het gedrag van de ander op jou heeft, krijgt je compliment extra diepgang.
Bijvoorbeeld: “Jij bent zo zorgzaam. Het feit dat je vandaag voorstelde om de kinderen van school te halen toen je hoorde dat mijn auto in panne stond, zorgde ervoor dat ik tot rust kwam en me erg gesteund voelde. Dankjewel!”

Probeer het nú uit!
Neem je gsm en stuur iemand een compliment volgens de vier stappen die je net leerde. Vind je dat spannend? Leid je berichtje dan in met: ‘Nee, ik ben niet gek geworden, maar ik wil je graag een compliment geven, zomaar.’
Jij bent zo’n doorzetter; je las deze blog helemaal tot op het einde en daarvoor waardeer ik je en ben ik je dankbaar. Je bent een topper!